Prof. Jeton Kelmendi PhD
|
||||
Born in the city of Peja, Kosovo (1978), Jeton Kelmendi completed elementary school in his birth place. Later he continued his studies at the University of Prishtina and received the degree of Bachelor of Arts in Mass communication. He completed his graduate studies at the Free University of Brussels, Belgium, specialising in International and Security Studies. He finished his second master degree in diplomacy and PhD on Security Politics. For many years he has written poetry, prose, essays and short stories. He is a regular contributor to many newspapers, in Albania and abroad, writing on many cultural and political topics, especially concerning international affairs. Jeton Kelmendi became well known in Kosova, after the publication of his first book entitled: “The Century of Promises” (“Shekulli i Premtimeve”), published in 1999. Later he published a number of other books. His poems are translated in more that twenty-two languages and published in several international Literature Anthologies. He is the most translated Albanian Poet and well know in Europe. According to a number of literary critics, Kelmendi is the genuine representative of modern Albanian poetry. International critics and poets wrote for him a lot of article, considering him as great European poet. He is a member of many international poetry clubs and is a contributor to many literary and cultural magazines, especially in English, French and Romanian Languages. The wisdom of his work in the field of Literature is based in the attention that he pays to the poetic expression, modern exploration of the text and the depth of the message. His Genre is focused more on love lyrics and elliptical verse intertwined with metaphors and artistic symbolism. Currently resides and works in Brussels, Belgium. Published works: - “The Century Promises” (“Shekulli i Premtimeve”), 1999 (poetry) - “Beyond Silence” (“Përtej Heshtjes”), 2002 (poetry) - “If it is afternoon” (“Në qoftë mesditë”), 2004 (poetry) - “Fatherland pardon me” (“Më fal pak Atdhe”), 2005,(poetry) - “Where are the arrivals going” (“Ku shkojnë ardhjet”),2007 (poetry) - “You arrived for the traces of wind” (“Erdhe për gjurmë të erës”), 2008 (poetry) - “Time when it has time” (“Koha kurë të ketë kohë”), 2009 (poetry) - “Wandering thoughts” (“Rrugëtimi i mendimeve“) 2010 poetry - “The baptize of spirit” (Pagezimi I shpirtit) 2012 poetry - “I call forgotten things” (Thërras gjërat e harruara) 2013 poetry Published plays: - “Mrs Word” (“Zonja Fjalë”), 2007 (Drama) - “Play and anti-play” (Lojë dhe kundër lojë) 2011 Drama Political science: - EU mission in Kosova after its independence 2010 USA. - Bad times for the knowledge 2011, Pristina Kosovo. - NATO-EU missions, cooperative or competitive 2012, Tirana Albania. Published Works In Foreign Language: - “Ce mult s-au rãrit scrisorile” (“Sa fortë janë rralluar letrat”); published in Romanian Language. - “A respiration” (“Frymëmarrje’); published in India - “Dame parol,” drama; published in French - “COMME LE COMMENCEMENT EST SILENCIEUX” (“Ku fillon heshtja”), poetry; Paris, France - “ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΟΙ ΕΡΧΟΜΟΙ (“Ku shkojnë ardhjet”), Poetry in Greek; Greece - “Wie wollen (“Si me dashtë”), poetry; Germany - Frau Wort (Miss word) drama Germany - Nasil sevmeli (Si me dashtë) poetry Turkey - НА ВЕРХІВ’Ї ЧАСУ (In the bigening of time) poetry Ukraine - How to reach yourself Poetry in USA - в зените времени истлевшего (A vers on top of the time gone) Poetry Russia - 34首封面 (34 poemus) poetry China - "فواصل للحذف " (Elliptical dots) Poetry in Egypt - Pensamientos del Alma (Thoughts of the spirit), Spain 2014 Books translated by Jeton Kelmendi: - “Hijet e dritës”, by Skënder Sherifi from French into Albanian 2011 - “Plagët e bukurisë” by Athanase Vantchev de Thracy, from French into Albanian, coo translator with Gjovalin Kola 2010 - International Poetry Anthology, “Gjuha e Botës” from English and French into Albanian 2013 - International Poetry Anthology, Sheshi i Shikimeve” From English and French into Albanian 2014 International Awards: Member of the Academy of Science and Arts of Europe, Salsburg Austria Member of the Association of Professional Journalists of Europe, Brussels, Belgium. Member of the Academy of Science, Arts and Literature of Europe, Paris, France. Member of the Academy of Science and High Education of Ukraine, Kiev, Ukraine. Member of International PEN club Belgian Francophone, Brussels Belgium. § Doctor Honoris Causa of the Institute of Ukrainian and Caucasian studies at the Ukrainian Academy of Sciences 2012. § SOLENZARA Prestigious International Award, Paris, France 2010. § Internationa Prize “Nikolaj Gogol” Ucraine 2013. § International Prize “Alexander the Great” Greece 2013 § National Poetry book prize MITINGU, in Gjakova, Kosovo 2011. § International Prize “World Poetry” third prize in Sarajevo, Bosnia and Herzegovina 2013. § “Translater of theyear 2013”, in China 2013. § International Prize “Mather Teresa” for humaniy in poetry, Gjakova Kosovo 2014. § International Prize “Ludwig Nobel” of Udmurtian PEN Club, Udmurtu, Russia 2014. Personal website www.jetonkelmendi.page.tl
Ետոն Քելմենդի Ծնվել է 1978թ. Կոսովոյի Պեյա քաղաքում: Սկզբնական կրթությունը հայրենի քաղաքում ստանալուց հետո ուսումը շարունակել է Պրիշտինայի համալսարանում, որտեղ զանգվածային հաղորդակցության լիցենզավորված դիպլոմ է ստացել: Այնուհետև ուսանել է Բրյուսելի ազատ համալսարանում` մասնագիտանալով միջազգային անվտանգություն մասնագիտության մեջ: Դիվանագիտության մագիստրոսի աստիճան ստանալուց հետո` պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն` ստանալով Անվտանգություն քաղաքականության դոկտորի գիտական աստիճան: Տարիներ շարունակ գրել է պոեզիա, արձակ, էսսեներ ու պատմվածքներ: Մշակութային ու քաղաքական թեմաներով, մասնավորապես միջազգային հարաբերությունների վերաբերյալ իր հոդվածներով աշխատակցում է տարբեր լրատվամիջոցների` Ալբանիայում և Բելգիայում: Ետոն Քելմենդին Կոսովոյում ճանաչում ձեռք բերեց իր առաջին` «Խոստումների դարը» գրքի հրատարակումից հետո` 1999թ.: Դրան հետևեցին նրա մյուս գրքերը: Նրա բանաստեղծությունները թարգմանվել են 22 լեզուներով ու տպագրվել բազմաթիվ միջազգային գրական անթոլոգիաներում: Նա Եվրոպայում ամենահայտնի ու ամենաշատը թարգմանված ալբան բանաստեղծն է: Ըստ մի շարք ականավոր գրաքննադատների` նրա ստեղծագործությունն իր տեղն ունի ալբանական մոդեռն պոեզիայում: Նրա ստեղծագործության մասին շատ էսսեներ են գրել տարբեր բանաստեղծներ ու գրականագետներ` նրան եվրոպական մեծ գրողի համարում տալով: Նա պոեզիայի մի շարք միջազգային ակումբների անդամ է և տպագրվում է բազմաթիվ միջազգային գրական հանդեսներում, հատկապես անգլերեն, ֆրանսերեն և ռումիներեն: Նրա գրական որոնումների առանցքը կազմում են բանաստեղծական արտահայտչականությունն ու գրական տեքստի ոչ բացահայտ ուղերձների ուսումնասիրությունը: Առանձնակի աչքի է ընկնելով սիրային քնարերգություն ժանրում` նա հավասարապես գրում է նաև էլիպտիկ, մետաֆորներով ու սմվոլիզմով հարուստ բանաստեղծություններ: Քելմենդին Կոսովոյի ազատություն համար 1998-1999թթ. մղված պատերազմի վետերան է: Ապրում և աշխատում է Բրյուսելում (Բելգիա):
· «Խոստումների դարը» (1999թ., պոեզիա) · «Լռությունից այնկողմ» (2002թ., պոեզիա) · «Եթե այս է վաղը» (2004թ., պոեզիա) · Ների՛ր ինձ, ի՛մ հայրենիք» (2005թ., պոեզիա) · «Որտեղ են գնում ժամանողները» (2007թ., պոեզիա) · «Դու գալիս ես քամու հետքերին» (2008թ., պոեզիա) · «Ժամանակ ունենալու ժամանակ» (2009թ., պոեզիա) · «Շրջիկ մտքերը» (2010թ., պոեզիա) · «Ոգու մկրտությունը» (2012թ., պոեզիա) · «Ես անվանում եմ մոռացված իրերը» (2013թ., պոեզիա)
Պիեսներ` · «Տիկին Խոսք», 2007թ. · «Պիես և հակապիես», 2011թ. Քաղաքական ուսումնասիրությունները` · «ԵՄ առաքելությունը Կոսովոյում` նրա անկախացումից հետո», 2010թ., ԱՄՆ · «Փորձառություն վատ ժաամանակները», 2011թ., Պրիշտինա, Կոսովո · «ՆԱՏՕ-ի և ԵՄ-ի առաքելությունները. մամագործակցություն և մրցակցություն», 2012թ., Տիրանա, Ալբանիա
Միջազգային մրցանակները` · Պրոֆեսիոնակ լրագրողների եվրոպական ասոցիացիայի անդամ (Բրյուսել, Բելգիա) · Գիտության, արվեստի և գրականության Եվրոպական Ակադեմիայի անդամ (Փարիզ, Ֆր.) · Ուկրաինայի բարձրագույն կրթության ակադեմիայի անդամ (Կիև, Ուկրաինա) · Միջազգային ՊԵՆ ակումբի անդամ, (Բրյուսել, Բելգիա) --------- · Ուկրաինայի գիտությունների և բարձրագույն կրթության ակադեմիայի` Ուկրաինա-կովկասյան գիտական ինստիտուտի պատվավոր դոկտոր, 2012թ. · SOLENZARA միջազգային մրցանակ, Փարիզ, Ֆրանսիա, 2010թ. · Նիկոլայ Գոգոլ միջազգային մրցանակ, Ուկրաինա, 2013թ. · Ալեքսանդր Մեծ միջազգային մրցանակ, Հունաստան, 2011թ. · Աշխարհի պոեզիա 3-րդ միջազգային մրցանակ, Սարաևո, Բոսնիա և Հերցեգովինա, 2013թ. · «Տարվա թարգմանիչ 2013», Չինաստան, 2013թ. · Մայր Թերեզա միջազգային մրցանակ` պոեզիայում հումանիզմի համար, Գյակովա, Կոսովո, 2014թ. · Ուդմուրտիայի ՊԵՆ ակումբի Լյուդվիգ Նոբել միջազգային մրցանակ, ՌԴ, 2014թ. · Վաստակի Նաջի Նաաման միջազգային մրցանակ, Լիբանան, 2014թ.
Թարգմանիչ` Էդուարդ Հարենց Traduit par Eduard Harents
DISIPLINIMI I KAOSIT Prof. Dr. Agron Tufa Studiues, poet, shkrimtar
Duke qenë në sfidë me botën e të panjohurave,
poeti lëviz, duke i paraprirë në këtë vektor metafizik
instinkti i fjalës. Dhe fjala është e vetmja dritë, që e
orienton pagabueshëm. Jeton Kelmendi bën një pohim
poetik shastisës kur thotë "Kaq e ëndërrt është jeta/ po
sa i trishtë rrëfimi". E pikërisht rrëfimi si aventurë e
trishtë është pamundësia mitike e Orfeut që zbret në had
(natë) për të nxjerrë në dritë krijesën më të shtrenjtë
(Euridikën), që jo rastësisht ia ka përpirë nata. Dihet, në
këtë ndërrmarrje të pasuksesshme të këngëtarit
mitologjik, krijesat e çmuara nuk dalin në dritë për
këngë, po për vaj.
Poeti ka punë me të pamundshmen, me botën e të
paemërtueshmes, e cila duhet emërtuar me fjalë të sakta,
për ta çliruar atë nga energjia negative - ndërsa poetin
vetë - nga gllabërimi i dyndjes somatike që paraqet
realiteti i të paemërtueshmes. Më thjesht: poeti është një
farë shamani në thelb. Ai duke pagëzuar realitetet e
paemra, i disiplinon ato. Kësisoj ai zgjeron sferën e tij të
poezisë. Në fakt, çdo poet i mirë zgjeron sferën e
krijimtarisë së tij që ia shkep kaosit nëpërmjet emërtimit
dhe krijon botën e realiteteve të sunduara prej tij.
Figurativisht këto janë librat e shkruar.
Jeton Kelmendi i përket tipologjisë së poetit që
endet midis realiteteve të sunduara të librave të tij të
deritashëm dhe urisë për ta zgjeruar më tej sferën e lirisë
poetike me realitete të reje, ende të panjohura, ende të
papushtetshme.
I lidhur me krijimtarinë poetike jo si botë
shkollareske e akademike, por si nevojë që vjen prej
shtysës që të jep konfrontimi i gjallë i realiteteve
ekzistenciale (historike, politike, etnike), Jeton Kelmendi
pak e fije e ka filtruar "unin" e një subjekti lirik gjithë e
më delikat, gjithë e më meditativ, gjithë e më të fashitur
nga retorikat patetike, që të imponojnë rëndom "temat e
mëdha".
Në këtë përmbledhje të re të autorit të bie në sy
jo aq zgjerimi i diapazonit tematik (është po ai rreth
tematik i mëhershëm, që përbën identitetin e poetit), se
sa thellimi e përimtimi i kësaj sfere. Romantizmi që e ka
shoqëruar vazhdimisht në krijimet e mëparshme, tashmë
ka fituar peshë me vendosjen në qendër të detajit poetik
dhe inkursit metafizik, sikundërse dhe prania gjithë e më
e fort e një linje të shëndetshme të pathosit ironik apo
"pathosit të distancës" me subjektin. Vetëdija letrare e
Jetonit, e përthyer me përvojat jetësore individuale të
ballafaqimit në zgrip të ekzistencës (pjesëmarrja në
luftën çlirimtare të Kosovës, metamorfoza e pikëlluar me
idealet dhe iluzionet, jeta midis metropoleve dhe trevave
shqiptare, ëndrra e përplotësimi nacional të shqiptarëve
në një atdhe, si peshë e amanet i brezave), të gjitha këto
përbëjnë një shumatore përvojash, një vetëdije të
pashoqe ndër bashkëmoshatarët e tij në Europë.
Por tendosja e kësaj vetëdije në ekstremet e saj
|
|